1) انتخابات در ایران صرفاً یک آوردگاه سیاسی نیست، بلکه کنش، هویت و معنای اجتماعی ست و در سطوح مختلفی قابل تحلیل است. در این میان انتخابات مجلس از اهمیت بسیاری برخوردار است. دراستان ما (کهگیلویه و بویراحمد) انتخابات مجلس دهم تبدیل به یک مسأله­ی اجتماعی شد. این موضوع در شهرستان های  بویراحمدودنا بسیار پرنگ بود. در واقع انتخابات مجلس شورای اسلامی در استانکهگیلویه و بویراحمد از یک امر سیاسی تبدیل به یک پدیده­ی اجتماعی-سیاسی-فرهنگی شد. غالب مردم در شهرستان بویراحمد و دنا درباره ی نتیجه ی انتخابات اعتراضاتی داشتند که نمایندگان آن ها متکی به مستندات شان از مراجع قانونی پیگیر مسائل مورد نظر حامیان خود هستند و قانون فصل الخطاب است.

2) فرماندار بویراحمد دو روز پس از پایان رأی گیری در نشست مطبوعاتی حاضر شد و آرا شهرستان های بویراحمدودنا را اعلام کرد: «کار شمارش و تجمیع آراء با نهایت دقت و حساسیت و به نحو مطلوب انجام شد و چون حساسیت داشتیم و به چند بار شمارش را انجام دادیم اعلام نتیجه نیز به طول انجامید. با اعضای شورای نگهبان و نظارت در خصوص نتیجه و شمارش آراء هیچ اختلافی نداشته ایم و نتیجه مورد تایید شورای نگهبان بوده و نتیجه ای که اعلام شده همان نتیجه است و قطعی می باشد و قرار نیست تغییر کنند. وی با بیان اینکه غلام محمد زارعی از ۱۸۰ هزار و ۹۵۱ آراء ماخوذه با ۴۸ هزار و ۸۱۶ رای به عنوان منتخب مردم حوزه انتخابیه بویراحمد و دنا انتخاب شد، بیان کرد: ستار هدایت‌خواه ۴۶ هزار و ۱۸۰ رای، مهدی روشنفکر ۳۷ هزار و ۸۷۴ رای و محمد بهرامی ۳۵ هزار ۲۹ رای کسب کردند.»[1] اما رئیس دفتر نظارت و بازرسی شورای نگهبان استان کهگیلویه و بویراحمد در مصاحبه با صبح زاگرس گفت: «نتیجه اعلام شده در مورد انتخابات استان کهگیلویه و بویراحمد تنها درخصوص افراد حائز اکثریت آرا است و به منزله تایید نهایی شورای نگهبان نیست».[2] تفاوت اعلام موضع این دو مقامل مسئول درباره انتخابات بویراحمدودنا معنای مهمی دارد. به بیان دیگر رئیس دفتر نظارت و بازرسی شورای نگهبان استان صحبتی متفاوت بلکه متضاد با سخنان فرماندار بویراحمد داشت اگر نگوییم آن سخنان را تکذیب کرد. علی ای حال نتیجه ی این موضوع به اعلان موضع رسمی شورای نگهبان درباره انتخابات بویراحمدودنا موکول می شود و قانون فصل الخطاب است.

3) در حوزه ی انتخابیه بویراحمدودنا چندین گفتمان و روایت[3] روبه روی هم قرار داشتند. «گفتمان انقلاب اسلامی-اصول گرایی-عزت بویراحمد» به کاندیداتوری ستار هدایت خواه، گفتمان «عدالت خواهی، وحدت و خروش محرومین و حاشیه ها علیه متن» به کاندیداتوری مهدی روشنفکر، گفتمان «اصلاح طلبی» به کاندیداتوری محمد بهرامی و «روایت حفظ وضع موجود» به کاندیداتوری نماینده فعلی بویراحمدودنا- غلام محمد زارعی.  در این میان روایت و گفتمان های بیان شده همسویی و تضادهای بسیاری داشتند. وجود این تعداد از نامزدهای نشان از تفاوت و اختلاف سلیقه جدی است. اما آنچه بیش از همه در این پدیده انتخابات دهم عیان است تضاد گفتمان های موجود با «روایت حفظ وضع موجود» است. اگر چه روایت حفظ وضع موجود آراء بیشتری نسبت به بقیه گفتمان ها داشت اما به لحاظ عدد و رقم غالب مردم بویراحمدودنا روایت حفظ وضع موجود را ترد کردند. تقریبا 75 درصد آراء نشان از تمایل به تغییر وضع موجود دارد. به بیان دیگر گفتمان های رقیب در انتخابات از آن روی که در مخالفت با وضع موجود بودند در یک کلان گفتمانِ اعتراض علیه وضع موجود قرا می گیرند.

4) هر کدام از گفتمان های مورد نظر در عرصه ی انتخابات متکی به یک «کلان تکیه» وارد عرصه ی انتخابات شدند. گفتمان های رقیب در نظر داشتند تک روایت موجود که «کلان تکیه» اش «ثروت» بود را کنار بزنند. گفتمان انقلاب اسلامی(اصول گرایی) اتکایش بازیابی «عزت» بود، گفتمان وحدت و محرومین تکیه گاهش «عدالت خواهی» علیه «رانت خواریِ» نیروهای روایت موجود و «ککاگری» بود. گفتمان اصلاح طلبی نیز سودای «آرمان های اصلاحات» را داشت. این آرایش گفتمانی در وضعیتی بوده که جریان حافظ وضع موجود نه در عمل و نه در نظر هیچ گونه تکیه گاهِ اجتماعی- سیاسی یا معرفی نداشت. بلکه صرفا بر تاکتیک انتخاباتی «ثروت» و توزیع آن به شکل سخیف تکیه داشت.

5) گفتمان های معترض به موجود وضعیت جمعیتی متفاوتی داشتند. «گفتمان انقلاب اسلامی» و «گفتمان عدالت خواهی» تقریبا در یک «کلان گفتمان» جای داشتند. شعارهایی هم سو داشتند و در عمل کمترین تضاد و تفاوت را نسبت به هم داشتند. آنچه این دو گفتمان را در دو کاندیدای رقیب کنار هم قرار داد. بدنه اجتماعی حامی روشنفکری بود. جامعه ای که بخش مهمی از استدلال همیاری خود با روشنفکری را بر مدار هم طایفه ای بودن قرار داده بودند. روشنفکر به آن ها هویت داده بود و او نمی توانست به صرف هم گفتمان بودن با هدایت خواه در حمایت از او کنار برود.  بی شک روشنفکر پدیده ی انتخابات استان است.

«گفتمان اصلاحات» نهایت حجم اجتماعی خود را مشاهده کرد. اینکه شعارهای اصلاحات در شهرستان های بویراحمد و دنا، حامی عمومی بسیاری نسبت به گفتمان های رقیب ندارد. اگرچه بخشی از نیروهای اصلاحات در روایت حفظ وضع موجود بودند، با در نظر گرفتن آن ها نیز بدنه ی اجتماعی اصلاحات در بویراحمدو دنا نسبت به دیگر گفتمان ها کم تر است. گو اینگه ورود اصلاحات چیان به روایت حفظ وضع موجود، هویت واقعی(ضد مردمی) آن ها را به خوبی نشان داد. اینکه برای گروهی از نیروهای اصلاحات اموری مهم تر از شعار های اصلاحات نیز وجود دارد. البته نباید نارویی سیاسی همین افراد به جریان بهرامی را نیز فراموش کرد. آن ها بهرامی را دور زدند.

6) گفتمان های اعتراض به وضع موجود اگرچه در پایان انتخابات حجم عظیم جمعیتی خود را مشاهده کردند، اما در عمل بازنده میدانِ «ثروت» شدند. وقتی «پول» پایش به انتخابات باز می شود معادله ی انتخابات عوض می شود. سیاست وضعیتی است که معادلات خاص خود را دارد. وقتی قرار است سیاست در بویراحمد پیاده شود، مولفه های بیشتری تأثیگذار می شوند که در نظر نگرفتن آن مولفه ها منجر به شکست سیاسی خواهد شد. وقتی پای «پول» به عرصه ی سیاست و «انتخابات» باز شود، «حق الناس» رعایت نمی شود. وقتی «حق الناس» رعایت نشود «ظلم» رخ می دهد. در آن صورت بازندگان انتخابات، نتیجه انتخابات را صرفا شکست سیاسی نمی بینند، بلکه آن را توهین به هویت خود معنا می کنند. هویت انقلابی، هویت اجتماعی، هویت قومی و هویت اسلامی. بنابراین برای انتخاباتی بهتر باید تأثیرگذاری «پول» در انتخابات را کم تر کرد.

______________________________

[1] http://k-b.ir/535967

[2] http://sobhezagros.ir/News/55927.html

[3] در این یاداشت  روایت سطح نازلی از گفتمان است.

این مطلب در سایت استان کهگیلویه و بویراحمد

             در سایت مردم استان

              در سایت صبح زاگرس