قومیت ، ورزش و سیاست در یاسوج
بسم الله
قومیت[*]، ورزش و سیاست در یاسوج
1) قومیت و توجه به آن نزد افرادی که به قومیت خاصی تعلق دارند، همواره و عموماً پایدار بوده است. اگر چه روز به روز از شدت و قوت آن کاسته می شود ، اما این مهم در لباسی دیگر و در هیئتی جدید بروز می کند.
2) کهگیلویه و بویراحمد یکی از استان های ایران است که، مسئله ی قومیت و تعصبات طایفه ای در آن بارز و نمایان است. این امر به خوبی در مراودات عمومی روزانه ی مردم نمایان است. کَلکَل کارمندان در ادارات ، صحبت از شایستگی های طایفه ی خودی و ساختن جُک در مورد طوایف دیگر توسط دانش آموزان ،بخش کوچکی از این تعصبات است.
3) به هنگام انتخابات این تعصبات ، پر رنگ تر و عمیق تر می شود. بزرگان یک طایفه یا طوایف، تصمیم می گیرند از طایفه ی خود کسی را کاندیدا کنند، و یا از کاندیدای دیگری حمایت کنند. در این صورت عموم کسانی که می توانند رأی دهند، به تصمیم بزرگان تن می دهند. این عمل نه تنها با اکراه صورت نمی گیرد،بلکه رأی دهنده به این عمل خود افتخار می کند.
4) در سال های اخیر اما شرایط تا حدودی متفاوت شده است. بخش مهمی از جمعیت رأی دهنده، که البته توانسته اند، به مدارج بالای تحصیلی نایل شوند، بعضاً تصمیمی می گیرند، که با نظر طایفه و خانواده ی خود متفاوت است. این بخش از جمعیت منطقه، اگر چه محدود اند، اما به دلیل قدرت تأثیرگذاری شان، حائز اهمیت می باشند . آن ها قادر اند رأی خانواده و حتی بزرگان را نیز تغییر دهند. دانشجویان و فرهنگیان مهم ترینِ آن ها هستند. این طیف را جوانان ایکس** می نامیم.
5) در سال های اخیر ورود به عرصه ی ورزش به خصوص بخش مدیریتی آن ، گذرگاه خوبی برای رسیدن به مقاصد سیاسی شده است . در این بین فوتبال از اهمیت بیشتری برخوردار است. تا جایی که موفقیت در این عرصه، پیروزی در امر سیاسی را به دنبال خواهد داشت.
با عنایت به مطالب فوق فضای سیاسی- انتخاباتیِ شهر یاسوج را می توان چنین تحلیل کرد.
دکترستار هدایت خواه اگر چه به پشتوانه ی رأی های قبلی خود دل گرم است، اما در منظر جوان دانشگاهی ، هنوز یک علامت سوال است. لذا با عنایت به تأثیرگذاری جوان دانشگاهی ، ممکن است هدایت خواه، از ستاره ی نیکی برخوردار نباشد. البته هدایت خواه به برکت نمایندگی 8 ساله اش، توانسته در عرصه ی سیاسی کشور برای خود شأن کافی و وافی ایجادکند. بنابراین در دوره ی پیش رو ، با فراغ بال و اطمینان بیشتری نسبت به دیگر رقبا به میدان خواهد آمد. دکتر هدایت خواه هنوز هم پشتوانه ی مردمی- مذهبی خوبی برای پیروزی دارد.
غلام محمد زارع همچون دورهای قبل بازنده است. او اگرچه در دورهای قبل به یومن مقابله با هدایت خواه توانسته بود، رأی جوانان ایکس را کسب کند. اما در رقابت قومی-طایفه ای بازنده بود. و همان منجر به شکستش شد. در این دوره زارع ریزش رأی چشم گیری خواهد داشت ؛چرا که پشتوانه ی قبلی خود یعنی جوانان ایکس را از دست داده است.
احمد بوستانی دیگر کاندیدای احتمالی مجلس در حوزه ی بویراحمد است. وی فهم خوبی از مناسبات قومی – طایفه ای دارد. بوستانی در ابتدای کار خود، از این ابزار به خوبی استفاده کرده است. بوستانی می خواهد طایفه اش(جلیل) را که از لحاظ جمعیتی و قدرت تأثیرگذاری حائزاهمیت است را بسیج کند. اما توفیق او در این امر نمایان نیست. و با عنایت به این که در زاویه ی دید جوانان ایکس قرار ندارد، عملاً بازنده ی میدان است.
مهندس بهرامی شهردار قبلی یاسوج به عنوان گزینه ای دیگر در این ماراتون قدرت و سیاست، عرض اندام می کند. شهرداری یاسوج، در دوره ی ریاست او با خرید امتیاز 2 تیم ورزشی (فوتبال و والیبال) و صرف هزینه های زیاد برای این دو تیم ، بخش قابل توجهی از حمایت روانی و اجتماعی مردم شهر را به خود جلب کرد. به این معنی که، این دو تیم در لیگ های مربوطه جزء تیم های قوی محسوب می شوند، و این موفقیت ورزشی خرسندی مردم شهر را نیز به دنبال داشت. اما نکته ی حائز اهمیت نقش بهرامی در مدیریت این دو تیم است. مهندس بهرامی عموماً و به هنگام مسابقه ی این دو تیم با رقیبانشان و گاهی نیز در تمرین های آن ها حاضر شده و به نوعی حمایت خود را از تیم های یاسوجی اعلام می دارد. البته لیدر های تیم فوتبال شهرداری جواب حضور او را به خوبی می دهند، لیدرها تماشاچیان را در حمایت از مهندس بهرامی تهییج و تشویق می کنند. و با این عمل به مردم یاد آوری می کنند که این مهندس بهرامی است که بشترین زحمت را برای شهر می کشد. (بنده بارها شاهد این ماجرا بوده ام)
بهرامی برای موفقیتش کاری اساسی کرده است. او با روی آوردن به ورزش و استفاده ی سیاسی از آن، توانست ابزار تأثیرگذار در انتخابات را تغییر دهد. مردم یا بخش زیادی از مردم بهرامی را حمایت می کنند، نه به این خاطر که از طایفه ی آن هاست، بلکه حمایت آن ها معطوف به فعالیت عمرانی و تفریحی –ورزشی-روانی او در شهر است.
تجربه نشان داده است. کاندیدایی بر کرسی مجلس می نشیند که حمایت قومی – طایفه ای را نیز به همراه داشته باشد.کسی موفق است که حمایت قومی - اجتماعی –روانی را هم زمان یدک بکشد . البته همان طور که اشاره شد، از جوانان ایکس نباید غافل شد. در این بین هدایت خواه و بهرامی ، شانس بیشتری دارند.
[*] منظور از قومیت، تعصب خاصی است که هر یک از اقوام مختلف بر روی مناسبات فرهنگی و اجتماعی خود دارد
** روی این نام گذاری و اصطلاح خیلی تأمل نشده و صرفاً برای تفکیک و تشخیص مفهومی است.البته آن را از عبدالمحمد کاظمی پور وام گرفته ام(نسل ایکس، نشر نی)